Η οδηγία ATEX 137 θεσπίζει προδιαγραφές για την αξιολόγηση και την διαχείρηση χώρων με πιθανή δημιουργία εκρηκτικής ατμόσφαιρας.
Ζώνες ATEX και η διάγνωσή και ταξινόμησή τους
Σε μια πρώτη θεώρηση, οι χώροι που λαμβάνονται υπόψιν στην αξιολόγηση κινδύνων για την ταξινόμησή τους σε ζώνες ATEX (ATEX zones) μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο κατηγορίες:
- Μη επικίνδυνοι: δεν αναμένεται να δημιουργηθεί εκρηκτική ατμόσφαιρα σε βαθμό τέτοιο ώστε να απαιτούνται ειδικές προφυλάξεις.
- Επικίνδυνοι: είναι δυνατόν να δημιουργηθεί εκρηκτική ατμόσφαιρα σε βαθμό τέτοιο ώστε να απαιτούνται ειδικές προφυλάξεις.
Εστιάζοντας στους χώρους που ταξινομούνται ως επικίνδυνοι, κατηγοριοποιούνται σε ζώνες ATEX πρώτα με βάση την εύφλεκτη ύλη και έπειτα με βάση τη συχνότητα εμφάνισης εκρηκτικών ατμοσφαιρών και την διάρκεια αυτών, σε περίπτωση εμφάνισής τους.
Οι ζώνες ATEX με μονοψήφιο αριθμό αφορούν εκρηκτική ατμόσφαιρα αποτελούμενη από μείγμα με αέρα εύφλεκτων ουσιών υπό μορφή αερίων, ατμού ή συγκέντρωσης σταγονιδίων, αλλά όχι υπό μορφή νέφους εύφλεκτης σκόνης/πούδρας/κονιάματος/ινών στον αέρα. Αντίστροφα, οι ζώνες ATEX με διψήφιο αριθμό αφορούν αποκλειστικά εκρηκτική ατμόσφαιρα υπό μορφή νέφους εύφλεκτης σκόνης ή ινών στον αέρα. Όσο μικρότερος ο αριθμός της ζώνης ATEX μέσα σε κάθε από αυτές τις κατηγορίες με βάση την εκρηκτική ατμόσφαιρα, τόσο πιο υψηλός εκτιμάται ο κίνδυνος.
Έτσι προκύπτουν οι εξής ζώνες ATEX για εκρηκτική ατμόσφαιρα αποτελούμενη από μείγμα με αέρα εύφλεκτων ουσιών υπό μορφή αερίων, ατμού ή συγκέντρωσης σταγονιδίων, με βάση τη συχνότητα εμφάνισης και την διάρκεια εκρηκτικών ατμοσφαιρών:
- Ζώνη 0 (Zone 0): ύπαρξη εκρηκτικής ατμόσφαιρας μόνιμα, ή για μεγάλο χρονικό διάστημα, ή συχνά.
- Ζώνη 1 (Zone 1): περιστασιακή δημιουργία εκρηκτικής ατμόσφαιρας κατά τη συνήθη λειτουργία.
- Ζώνη 2 (Zone 2): δεν θεωρείται δυνατόν να δημιουργηθεί εκρηκτική ατμόσφαιρα κατά τη συνήθη λειτουργία.
Αντίστοιχα προκύπτουν οι εξής ζώνες ATEX για εκρηκτική ατμόσφαιρα υπό μορφή νέφους εύφλεκτης σκόνης/ινών στον αέρα, περίπτωση πιο καίρια σε μονάδες επεξεργασίας στερεών σε μορφή πούδρας και κονιαμάτων:
- Ζώνη 20 (Zone 20): ύπαρξη εκρηκτικής ατμόσφαιρας μόνιμα, ή για μεγάλο χρονικό διάστημα, ή συχνά.
- Ζώνη 21 (Zone 21): περιστασιακή δημιουργία εκρηκτικής ατμόσφαιρας κατά τη συνήθη λειτουργία.
- Ζώνη 22 (Zone 22): δεν θεωρείται δυνατόν να δημιουργηθεί εκρηκτική ατμόσφαιρα κατά τη συνήθη λειτουργία.
